اصغر فرهادی: من به دنیا و زندگی نگاه مطلقی ندارم. دیدم نسبت به همه چیز نسبی است

 

به گزارش آکادمی هنر، نشست نقد و بررسی فیلم «جدایی نادر از سیمین» به کارگردانی اصغر فرهادی، پس از اکران پرشور این فیلم در سالن سعدی برج میلاد با حضور خیل خبرنگاران و شاید برای اولین بار با حضور منتقدین برگزار شد.

 

 

در این نشست اصغر فرهادی نویسنده و کارگردان، محمود کلاری مدیر فیلمبرداری، پیمان معادی، ساره بیات، شهاب حسینی، مریلا زارعی، و سارینا فرهادی بازیگران، کیوان مقدم طراح صحنه و لباس و هایده صفی‌یاری تدوین‌گر حضور داشتند که اجرای جلسه را سعید قطبی‌زاده منتقد سینما برعهده داشت.

ابتدا فرهادی درباره مشکلات ساخت فیلم توضیح داد و گفت: دشواری‌های ساخت این فیلم به اندازه دشواری‌های ساختن هر فیلم دیگری در ایران است. منتها شانس من این بود که این مشکلات خارج از گروه فیلمسازی بود. به شخصه از ساختن فیلم لذت بردم و هرآنچه بعد از آن اتفاق بیفتد به مثابه یک هدیه است. من مسیرم را ادامه می‌دهم و امیدوارم بتوانم همچنان ادامه دهم.

سپس کلاری درباره اولین تجربه کاری‌اش با فرهادی توضیح داد: کار با فرهادی مثل یک حادثه است. در طول این 30 سال کار در سینما با بسیاری از بزرگان کار کردم اما درس‌هایی که هنگام فیلمبرداری «جدایی نادر از سیمین» گرفتم، نه سینما بلکه فراتر از سینما و خود زندگی بود.

وی ادامه داد: فرهادی پیش از این که فیلمساز بزرگی باشد، انسان بزرگی است و در همه حال در زندگی اطرافیانش تاثیرگذار است. اقرار می‌کنم بعد از این فیلم احساس کردم همسرم را بیشتر از قبل دوست دارم و اتفاقات کوچک زندگی را مهم ‌دیدم. این که چرا حرف طبقه دیگر اجتماع را نمی‌فهمیم و چرا به همدیگر دروغ می‌گوییم...

فرهادی درباره سئوال یکی از خبرنگاران درباره نسبیت و نگاه فرهادی به این مسئله توضیح داد: بله من به دنیا و زندگی نگاه مطلقی ندارم. دیدم نسبت به همه چیز نسبی است و این اندیشه قطعاً در کارهایم هم نشر پیدا کرده است.

زارعی نیز درباره تجربه کار با فرهادی گفت: حضور در صحنه فیلم فرهادی گویی حضور در دنیایی دیگر با استانداردهای دیگری است. اتفاقات در این فضا از درون به بیرون منتقل می‌شود و در آن زندگی جاری و ساری است. آرزوی من این است که بازیگران سینمای ایران سعادت بازی در حداقل یکی از فیلم‌های آقای فرهادی را داشته باشند.

سپس سارینا فرهادی فرزند فرهادی که در فیلم ایفای نقش کرده بود درباره حضورش در فیلم پدرش گفت: اوایل بازی برایم سخت بود و کلا کار فیلمبرداری را جدی نمی‌گرفتم. پس از چند بار حضور در صحنه و دیدن جدیت عوامل به ویژه پدرم، من هم انگیزه پیدا کردم و موقع فیلمبرداری یا صحبت‌های پیش از فیلمبرداری اصلا فکر نمی‌کردم که پدرم دارد مرا هدایت می‌کند.

در ادامه پیمان معادی بازیگر اصلی فیلم درباره کار با فرهادی گفت: پیش از آغاز فیلمبرداری حدود یک ماه با فرهادی تحلیل‌های مفصلی درباره نقش داشتیم. این که این آدم چه کارهایی می‌کند، چگونه نگاه می‌کند، چگونه صدا و لحنش را تغییر می‌دهد و... وقتی به این جزئیات رسیدم دیگر کار سختی نبود. به نظر من سختی کار همین مراحل کشف و شناخت نقش است و ایفای آن اصلا کار دشواری نبود.

سپس حسینی درباره این که آیا به هنگام دعوت به فیلم فرهادی به بزرگی و کوچکی نقش فکر می‌کند یا نه، گفت: من در پذیرفتن نقش مکمل در فیلم‌هایی که برای آقای فرهادی بازی کردم هرگز تردید نکردم چون اصطلاحاتی مثل سوپراستار و نقش اصلی اصطلاحاتی است که از بیرون به بازیگر وصل می‌شود. دعوت آقای فرهادی مثل دعوت به یک کشتی مجهز و بزرگ است. من فقط لذت می‌برم و می‌آموزم.

 

 

وی تصریح کرد: تنها زمانی که خدا را برای حضور در این عرصه شکر می‌کنم موقع کار با آقای فرهادی است و درباره نقشم هم باید بگویم، نقش حجت نسبت به نقشی که در «درباره الی...» بازی کردم سخت‌تر بود چون مابه‌ازای اجتماعی‌اش بسیار ملموس و قابل مشاهده بود.

سپس کلاری درباره روش فیلمبرداری در این اثر گفت: کار با فرهادی گرچه بسیار با ظرافت، دقت و هوشمندانه است اما سخت نیست چون اگر او را درک کنید به بهترین شکلی هم هدایت خواهی شد. برای من سخت بود که از قالب کلاسه شده و قاعده‌مند سال‌های گذشته بیرون بیایم و وارد دنیایی بشوم که آنقدر آزاد و سیال است که فضایی مثل فیلمبرداری با موبایل را تداعی کند.

وی در توضیح بیشتر افزود: براساس خواسته‌های فرهادی من پیشنهاد  دادم واقعا فیلمبرداری با موبایل انجام شود اما تاکید ایشان بر این بود که با فیلم 35 چنین فضایی خلق شود. من خودم را به دست اندیشه فرهادی سپردم و گاهی از خودم می‌پرسم که آیا واقعا این فیلم را من فیلمبرداری کردم. در این فیلم تنها 3 پلان است که روی پایه فیلمبرداری شده است و بقیه فیلم با دوربین 14 کیلویی روی دوشم، فیلبرداری شد.

فرهادی درباره ایده‌پردازی در فیلمنامه و دقت در پردازش جزئیات در فیلمهایش توضیح داد: واقعا نمی‌توانم به این سئوال جواب دهم چون پرسش سختی است. نوشتن برای من مثل رانندگی است. قواعد را می‌دانم و در عین حال  به آن فکر نمی‌کنم. وقتی می‌نویسم به این فکر نمی‌کنم فلان رفتار را  در فلان سکانس طوری نشان دهم که فلان نتیجه را بدهد. نمی‌دانم این شیوه ریاضی‌وار را از کجا کسب کرده‌ام برای خودم هم جالب است.

وی در پایان درباره این که آیا از فیلم‌های گذشته‌اش رد پایی در «جدایی نادر از سیمین» یافت می‌شود، گفت: مضمون و تم «جدایی  نادر از سیمین» به نوعی در امتداد «درباره الی...» است. کلیشه‌اش از «شهر زیبا» می‌آید، در «چهارشنبه‌سوری» پررنگ‌تر شد، در «درباره الی...» آشکارا بیان شد و ادامه‌اش را در جدایی نادر دیدیم.

در پایان این نشست حسینی درباره پرکاری خود در سینما توضیح داد: بعد از پروژه «کمال تبریزی» که دو سال دیگر ادامه خواهد داشت، برای مدتی کار  نخواهم کرد. دوست دارم رشته دانشگاهی مورد علاقه‌ام را ادامه دهم و چیزهایی را یاد بگیرم که در حال حاضر ندارم.

 

 

 

عکس ها از ایسنا