نگاهی به فیلم ابلق نرگس آبیار، پخته اما تکراری

 
 تازه‌ترین ساخته‌ی نرگس ابیار به اسم «ابلق» هم اکنون در سینماهای کشور بر روی پرده است. ابلق مانند دیگر آثار نرگس آبیار روایتگر زندگی زنی که زیر بار ظلم و خشونت کمرخم کرده، است. ابلق حرف و مضمون تازه‌ای را برای مخاطب روایت نمی‌کند. فضای فیلم و فیلمبرداری آن همگی نشان‌گر طیف تکراری فیلم‌های نرگس آبیار است. اما عنصری که ابلق را از مابقی فیلم‌های این فیلم‌ساز متمایز می‌کند، پختگی آن است. ابلق، پخته‌ترین اثر نرگس آبیار است.

او با ساخت ابلق به خوبی نشان داده که نه تنها برای مخاطبان عام سینما، بلکه دنبال جذب نطر منتقدین و افراد متخصص در سینما است. آبیار به خوبی نشان داده که درمقام کارگردان، سینمارا از بر است و به درستی می‌تواند از دل آن اثرخوب و قابل قبولی را بیرون بیاورد. دید سینمایی، فرم و میزانسن‌های نرگس آبیار نسبت به آثار قبلی خود در فیلم ابلق کاملا پخته و حرفه‌ای‌است. پس نمی‌توان از زاویه‌ی فرم بر ابلق نقد داشت. اما برعکس اشکالی که می‌توان برتمامی اثار نرگس آبیار گرفت این است که او در بین راه شخصیت‌های خود را رها می‌کند. شخصیت‌های اصلی فیلم‌های آبیار زنانی هستند که زیر بار فشار ظلم و خشنونت و اغلب از طبقه‌ی ضعیف و فرودست جامعه قرار دارند، اما هیچکدام از این زن‌ها به قهرمانی خود نمی‌رسند. هیچ‌کدام به درستی نمی‌توانند به بلوغ برسند و در نطفه خفه می‌شوند. انگار که تمامی شخصیت‌های او این طلم را دوست دارند. هیچ واکنشی در مقابل آن نشان نمی‌دهند.

در تمامی آثار نرگس آبیار فقر، خشونت، ظلم، و زن چهار عنصر اصلی هستند اما هیچ گاه این زن ها از دست این ظلم رها نمی‌شوند. انگار حتی خودشان هم این وضعیت را دوست دارند و نمی‌خواهد یک قهرمان کنشگر باشند. به تصویر کشیدن زنان ستم دیده و له شده زیر بار ظلم در طبقه‌ی فرو دست جامعه می‌تواند برای سینمای امروز ایران تصویری جدید باشد که مخاطبین خاص و عام خود را تحده‌تأثیر قرار می‌دهد اما نمی‌تواند کافی باشد. هرچقدر فیلم ساز بخواهد تصویری جدید ارائه دهد تا زمانی که قهرمان‌های خود برای نجات پیدا کردن از زیر بار خشونت کاری نکنند تصویری جدید از فیلم‌های نرگس آبیار نمی‌بینیم. نرگس آبیار به شخصیت ها و قصه های خود وابسته است. دلش نمی‌خواهد نقطه‌ی پایان را برای آن ها بگذارد. او تلاش می‌‌کند به پایان برساند، اما دلش نمی‌خواهد برای همین ترجیح می‌دهد که قصه را بدون درنظر گرفتن قصه به پایان برساند. ابلق پر از نمادهاست. شاید اگر فیلم‌ساز از فضای همیشگی فیلم‌های خود دور می‌شد و علتی برای پایان و کنشی برای شخصیت زن داستان خود درنظر می‌گرفت، ابلق یکی از فیلم‌های ماندگار سینمای ایران باشد. اما حال یک فیلم متفاوت،‌ با فضایی و روایتی تکراری اما بازی‌های درخشان است.

درباره نویسنده :

نام نویسنده: آریانا معتمدیان

لیسانس روانشناسی

همکاری با نشریات مختلف